Mondhygiëne
De mondhygiënist(e)
Heel belangrijk voor het gebit is de fundering (kaakbot en tandvlees) waar de tanden en kiezen in staan. Als deze door problemen in de mond aangetast worden en de conditie ervan verslechterd kunnen tanden en kiezen uiteindelijk verloren gaan. De mondhygiënist(e) heeft een HBO opleiding en concentreert zich op het behandelen van tandvleesproblematiek in de mond. Na de problematiek in kaart gebracht te hebben zal de juiste gebitsreiniging toegepast moeten worden. Ook zal grote nadruk gelegd worden op voorlichting en de juiste instructie ter preventie van gebitsaandoeningen om zo de mond gezond en fris te houden.
In de volgende gevallen is een bezoek aan de mondhygiënist(e) aan te raden:
- Wanneer de tandarts het u adviseert
- Wanneer u problemen in uw mond wilt voorkomen en zelf wilt werken aan een gezonde en frisse mond
- Wanneer u tandsteen of aanslag op uw gebit heeft
- Wanneer u regelmatig nieuwe gaatjes krijgt
- Wanneer u wel eens last heeft van bloedend tandvlees
- Wanneer u regelmatig een slechte adem heeft
- Wanneer u gevoelige tandhalzen of teruggetrokken tandvlees heeft
- Wanneer u zwanger bent
De preventieassistent(e)
De preventieassistent(e) is ook een ondersteunende factor in het bijdragen aan een gezond fundament van de tanden en kiezen. Ook zij geeft voorlichting en brengt de problematiek in kaart. Alleen ligt haar grensgebied bij het verwijderen van tandsteen boven het tandvlees. Een groot deel van de patiënten is hier goed bij geholpen, maar gaat het een tandje verder tot onder het tandvlees dan zal het toch nodig zijn om naar de mondhygiënist(e) te gaan. Uiteraard is er daardoor ook een verschil in kosten die met de behandeling gepaard gaan. Ook voor de kinderen is het prettig op jonge leeftijd voor instructie en preventie naar de preventieassistent(e) te gaan waardoor hopelijk een bezoek aan de mondhygiënist(e) nooit noodzakelijk zal zijn.
De tarieven voor tandheelkunde zijn vastgesteld de Nederlandse Zorgautoriteit.
Veelgestelde vragen
Een goede tandenborstel, de juiste tandpasta, het is allemaal nodig om het gebit schoon en gezond te houden. Maar, wat is het beste? Een tandenborstel of een elektrische borstel? Hier leest u het antwoord.
EffectieverWetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat elektrisch poetsen effectiever is dan handmatig poetsen. Door elektrisch te poetsen worden niet alleen het gebit gereinigd, ook het tandvlees wordt goed gemasseerd. Hierdoor wordt de doorbloeding gestimuleerd wat de conditie verbetert én optimaal houdt.
PoetstechniekBelangrijk bij het poetsen is dat de tandenborstel goed wordt geplaatst, zodat alle tanden en kiezen goed worden gereinigd. Door de hoeveelheid trillingen van de borstel hoeft u zelf niet met de borstel op en neer te gaan. Veel elektrische tandenborstels hebben een ingebouwde timer, waarmee men afgepast twee minuten kan poetsen, want dat is de tijd die nodig is om het gebit optimaal te reinigen en tandplak zo weinig mogelijk kans te geven.
Onbereikbare plekkenDe voor de tandenborstel onbereikbare plekken reinigt u dagelijks met flossdraad, tandenstokers of –ragers. Laat uw tandarts of mondhygiënist uitleg geven over de poetstechniek en advies geven over de hulpmiddelen die voor uw gebit het beste zijn.Tweemaal per dag poetsen is in ieder geval een absolute voorwaarde voor een gezond gebit!
Neem een stukje flosdraad van veertig centimeter voor uw hele gebit. Wikkel de uiteinden losjes om de middelvingers en houd een stukje van drie centimeter flosdraad strak tussen beide duimen en wijsvingers.
• Breng met behulp van uw duimen en wijsvingers de draad met gedoseerde kracht en heen-en- weergaande bewegingen door het punt waar de tanden of kiezen elkaar raken (contactpunt). Doe dit voorzichtig en voorkom doorschieten.
• Trek de draad na het contactpunt strak om de tand of kies. Breng de draad onder het tandvlees totdat u weerstand voelt. Het mag geen pijn doen. Haal de draad dan, terwijl die contact houdt met de zijkant van de tand of kies, met korte heen-en-weergaande bewegingen terug tot het contactpunt.
• Trek de draad nu strak om de aangrenzende zijkant van de tand of kies. Breng de draad weer voorzichtig onder het tandvlees. Stop als u weerstand voelt. Breng de draad, terwijl die contact houdt met de zijkant van de tand of kies, met korte heen-en-weergaande bewegingen terug tot het contactpunt.
• Breng de flosdraad dan met een zagende beweging door het contactpunt en haal hem terug.
• Ga door naar de volgende tand of kies. Gebruik voor iedere tussenruimte steeds een nieuw stukje flosdraad.
• Houd de tandenstoker tussen duim en wijsvinger dicht bij de punt vast. Met de andere vingers steunt u tegen de aangrenzende tanden of kiezen. Maak de punt van de tandenstoker vochtig met speeksel. Dit maakt het hout buigzamer en verkleint de kans op breuk.
• Zet de smalle platte kant van de tandenstoker op het tandvlees, onder het punt waar de tanden en kiezen elkaar raken. Breng de tandenstoker tussen de tanden en de kiezen. Doe dat zoveel mogelijk loodrecht op de tandenrij.
• Voorkom prikken in uw tandvlees. Prikt u toch in uw tandvlees? Plaats de tandenstoker dan iets schuiner. Bij de bovenkaak schuiner van boven, bij de onderkaak schuiner van onderen.
• Duw de tandenstoker drie keer stevig tussen de tanden en kiezen. Vergroot het raakvlak met de tand door daarbij van richting te veranderen (X-figuur).
• Reinig alle tussenruimten waarin een tandenstoker past (X-figuur).
• Sluit uw mond iets als u de tandenstoker achter in de mond gebruikt. Hierdoor vermindert de spanning van uw wangen. Ook kunt u de vochtige tandenstoker licht buigen. Daardoor heeft u minder ruimte nodig bij het inbrengen.
Let op: Overdreven of verkeerd gebruik van hulpmiddelen bij de mondhygiëne kan schade veroorzaken aan de tanden en het tandvlees.
• Maak de rager eerst nat onder de kraan en doe er geen tandpasta op. Pak de rager tussen duim en wijsvinger vast en duw deze vanaf de buitenkant tussen tanden en kiezen. Met de andere vingers steunt u tegen de aangrenzende tanden of kiezen. Voorkom doorschieten.
• Een rager moet tijdens het gebruik enige weerstand ondervinden, maar de metalen kern (draad) mag de tanden of kiezen en het tandvlees niet raken. Sluit uw mond iets als u de rager achter in uw mond gebruikt. Hierdoor vermindert de spanning van uw wangen. Voor de tussenruimten achter in de mond kunt u de rager een beetje ombuigen.
• Voorkom prikken in uw tandvlees. Prikt u toch in uw tandvlees? Zet de rager dan iets schuiner in. Bij de bovenkaak schuiner van boven, bij de onderkaak schuiner van onderen.
• Beweeg de rager een paar keer heen en weer. U kunt daarbij soms het raakvlak met de tand vergroten door van richting te veranderen (X- figuur).
• Als u merkt dat de rager bij gebruik nauwelijks nog weerstand ondervindt, kunt u beter een maatje groter proberen. Vaak is het nodig diverse maten naast elkaar te gebruiken.
• Tip: bij grote tussenruimten kan het handig zijn om twee ragers tegelijk in te brengen.
• Reinig alle tussenruimten waarin een rager past. Ragers kunnen verschillende keren worden gebruikt. Spoel ze daarom na afloop goed af en laat ze drogen.
Let op: Overdreven of verkeerd gebruik van hulpmiddelen bij de mondhygiëne kan schade veroorzaken aan de tanden en het tandvlees.
Gezond tandvlees is roze, ligt strak om tanden en kiezen en bloedt niet als u uw tanden poetst.
Rood, gezwollen of bloedend tandvlees duidt meestal op ontstoken tandvlees. Uw hele tandvlees kan ontstoken zijn. Maar de ontsteking kan ook plaatselijk zijn, bijvoorbeeld tussen twee tanden of kiezen. Ontstoken tandvlees gaat soms samen met een vieze smaak in de mond of met een slechte adem. Het doet zelden pijn, maar het tandvlees kan wel gevoelig zijn als u het aanraakt. Dat merkt u als u tandenstokers, ragers of flossdraad gebruikt.
Tandplak op de overgang van uw tandvlees naar uw tand of kies en de plak die tussen uw tanden en kiezen zit, veroorzaken ontstoken tandvlees. Als u de plak niet goed verwijdert, zorgen de bacteriën in de plak ervoor dat uw tandvlees ontstoken raakt. Niet verwijderde plak wordt hard en verkalkt tot tandsteen. Aan tandsteen hecht zich makkelijk weer nieuwe plak. Hierdoor raakt het tandvlees steeds meer ontstoken. Een plakverklikker is een handig hulpmiddel om tandplak zichtbaar te maken. Dat is een kauwtablet met kleurstof die de plak op de tanden en kiezen kleurt
Ontstoken tandvlees geneest alleen als u dagelijks alle tandplak verwijdert.
Kan ik tandplak verwijderen met een mondspoelmiddel?Sommige spoelmiddelen maken het verwijderen van tandplak gemakkelijker. Toch kunnen ze het gebruik van een tandenborstel gecombineerd met tandenstokers, ragers of flossdraad niet vervangen. Mondspoelmiddelen kunnen wel even een frisse mondgeur en een aangename smaak geven.
Uw tandarts of mondhygiënist kan u adviezen en instructies geven over mondhygiëne. Ook tandsteen kunnen zij verwijderen. Heeft u veel tandsteen? Vraag uw tandarts of mondhygiënist welke tandpasta hij voor u geschikt vindt. Sommige tandpasta’s gaan de vorming van tandsteen tegen. Desondanks blijft een goede mondhygiëne dé manier om uw tandvlees gezond te houden.
Wat zijn de risico’s als ik niets aan mijn ontstoken tandvlees doe?De risico’s van ontstoken tandvlees zijn voor iedereen verschillend. De ontsteking kan zich uitbreiden en het daaronder gelegen kaakbot aantasten. Uiteindelijk kan er zoveel kaakbot verdwijnen dat uw tanden en kiezen los gaan staan. Deze ernstige vorm van ontstoken tandvlees wordt parodontitis genoemd.
Roken heeft behalve de bekende gezondheidsrisico’s ook nadelige gevolgen voor uw tandvlees. Het tandvlees van rokers ziet er bleker uit en bloedt minder snel, terwijl het toch ontstoken kan zijn. Als u rookt, herstelt het tandvlees slechter van een ontsteking.
Tijdens uw zwangerschap heeft u meer kans op het krijgen van tandvleesproblemen. Door de veranderde activiteit van uw hormonen reageert het tandvlees heftiger op de aanwezigheid van tandplak. Extra aandacht voor de mondhygiëne tijdens uw zwangerschap is dan ook zeer belangrijk. Als u alle plak zorgvuldig verwijdert, levert uw zwangerschap geen extra risico’s op voor het krijgen van tandvleesontstekingen.
Ontstoken tandvlees geneest alleen als u uw tanden met extra aandacht reinigt. Tweemaal per dag tandenpoetsen alleen is dan niet voldoende. Verwijder ook zorgvuldig alle tandplak tussen uw tanden en kiezen. Doe dat één keer per dag met tandenstokers, ragers of flossdraad.